Evlilik Nedir?
Evlilik doğumdan sonra ikinci bir yaşam dönemi olarak kabul edilen çiftler için oldukça önem taşıyan kişisel ve toplumsal bir olaydır.
Kültürel ve aile yaşantısı olarak birbirinden farklı iki insanın, aynı evi, aynı zaman ve mekanı paylaşmaya başladıkları yeni hayat dönemindeki partner ilişkileridir.
Evlilik ilişkisinin temelinde karşılıklı sevgi, saygı, güven, bağlılık ve destek duyguları yatar. Bu duyguları paylaşan ama evli olmayan, birlikte yaşayan çiftlerin sorunlarının tedavisini de evlilik danışmanlığı kapsamında değerlendirmek günümüz koşullarında doğru bir yaklaşım olacaktır.
DSM IV’ de yer alan “Partner İlişkileri Sorunu” özetle şöyle tanımlanır:
“Bireyde veya aile işleyişinde ya da çiftlerden birinde veya her ikisinde görülen semptomların ortaya çıkışındaki klinik açıdan önemli olan hastalıklar ile bağdaşan eleştiriler gibi olumsuz iletişim, gerçek dışı beklentiler gibi çarpık iletişim veya küsme gibi iletişimsizlik unsurları görülen eşler veya partnerler arasındaki bir iletişim modeli.”
Terapistin eşlerin kendilerinden çok, eşler arasındaki ilişkiye odaklandığı evlilik danışmanlığında amaç; evlilik içi iletişim, empati ve uyumu artırarak evlilik ilişkisini yeniden düzenlemek, var olan ilişki sorunlarını iyileştirmek ve bu sırada eşlerde görülen davranış bozukluklarını ortadan kaldırmaktır.
Bu amaçla terapist problemi değerlendirir ve çift ile birlikte ifade edilmeyen duygular, evlilik içi iletişim problemleri, empati geliştirmeye yönelik müdahaleler, kişisel ve ailesel farkındalık vb. konularda çözüm için bir plan yapar.
Bu plan çerçevesinde “evliliğimiz neden kötüye gidiyor?” sorusunun yanıtı aranır.
Çift var olan problemi, kendi bakış açısından ortaya koyar. Terapist, çiftin açık bir dille ve samimi olarak duygularını ve düşüncelerini ifade ederken birbirlerinin sözünü kesmeden saygı ile dinlemelerine, birbirlerini rahatsız eden veya daha memnun edici buldukları davranışlara odaklanmalarına, karşı tarafı küçük düşürecek davranış kalıpları kullanmamalarına, diğerine karşı incitici davranışlarda bulunmamalarına, diğerinin bakış açısını da görmelerine ve anlamalarına, birbirlerini oldukları gibi kabul etmelerine, evlilik danışmanlığının bir “yakınma senası” olmadığı ve eşin veya partnerin karşı tarafı eleştirme şansı bulması nedeniyle kolayca vazgeçilebilecek bir ortam olmadığı konusunda ortak bir anlaşmaya varmalarına, beklentilerini net olarak ifade etmelerine yardımcı olur. Böylece terapist ve çift birlikte yapılan plan ve ortak amaç etrafında birleşir, ilişkide mutsuzluğa yol açan ve rahatsız eden belirli şeylerin net bir fotoğrafını çeker ve çözüme kavuşturur.
cinsel sorunların evlilik sorunlarıyla ilişkisi
Evlilik yaşamları için yardım isteyen çiftlerin evlilik sorunlarına ek olarak cinsel sorunları da var olabilir. Örneğin eşe karşı duyulan düşmanlık; cinsel etkinlik öncesi baskı ve gerilim yaratılarak, cinsel etkinliği başlatmak için uygunsuz bir zaman seçilerek, fiziksel veya psikolojik açıdan kendini eşine karşı itici göstererek veya eşin cinsel isteğini geçiştirmek için bahaneler bulunarak ifade edilebilir. Görüldüğü gibi cinsel sorunlar evlilik sorunlarının sonucu olabildiği gibi evlilik sorunlarının nedeni de olabilir. Bu nedenle cinsel terapinin yanında terapistin evlilik danışmanlığı konusunda da bilgi ve tecrübe sahibi olması önemlidir. Örneğin erken boşalmanın sürmesinin nedeni ilişkisel sorunlarsa, terapistin onlara odaklanması gerekir. Bazı erkekler için, erken boşalma ilişkideki güç mücadelesinin bir sonucudur. Eğer erkek partnerinin ilişkide çok dominant olduğunu ve her şeyi kendi istediği gibi yaptığını düşünüyorsa, kendini ifade edememe konusunda rahatsızlık duyuyor, içten içe buna sinirleniyorsa ve cinsel tatminin partneri için önemli olduğunun farkındaysa, boşalmasını geciktirmek için hiçbir çaba göstermeyecektir. İlişkideki dengesizliğin intikamını bu şekilde alacaktır, hem kendini hemde partnerini bilinç dışı olarak cezalandıracaktır. dolayısıyla cinsel problemler de evlilik terapisinin bir parçasıdır.
